Bileşik Faiz Hesaplama

Bileşik Faiz Nedir? Periyodik dönemlerde elde edilen faizin anaparaya dahil edilerek tekrar faizlendirilmesidir. Yani sadece yola çıktığınız anaparanızla değil, anapara + önceki dönem faiz getirisiyle birlikte paranız değerlenir. Vade süreniz uzadıkça getiri yüzdesi ivmelenerek artar. Bileşik faiz kazancı, basit faizinkinden daha fazladır (aynı orana ve vadeye sahip olsa bile).

Bileşik ve basit faiz arasındaki en büyük fark, basit faizin aksine bileşik getiri sadece anapara üzerinden değil her dönemde elde edilen faiz kazancıyla birlikte yeniden hesaplanmasıdır.

Bileşik getiri nedir? Aslında bileşik faizle tamamen aynı mantıkla çalışır. Faiz yerine başka bir getiri elde edildiğini düşünün bu bileşik getiri olarak ifade edilir.

Bileşik faiz hesaplamalarında dikkat etmeniz gereken 2 kritik nokta vardır. Bunlar;

• Zamanın Etkisi: Mevduat süresi ne kadar uzun olursa daha fazla bileşikleneceğinden getiriye etkisi de o kadar artacaktır.
• Sık Bileşiklenme: Faiz ne kadar sık bileşiklenirse (en ideali günlüktür), bu kazancınız da o kadar artar.

Yukarıdaki iki sebepten dolayı bileşik faiz, basit faiz açısından daha büyük değer oluşturur. Bu yüzden mevduat kazancı yaparken ve bir borç altına girerken mutlaka iyice hesaplanmalıdır. Bunun için üst kısımda yer alan bileşik faiz hesaplama aracı kullanabilirsiniz.

Getiri şekline örnek verecek olursak 100.000 TL'nin yıllık %25 faiz oranıyla 5 yıl boyunca getireceği faiz tutarı aşağıdaki gibi olur.

Dönem	Anapara	Faiz Oranı	Faiz Tutarı	Faiz + Anapara
1. yıl	100.000	0.25	25.000	125.000
2. yıl	125.000	0.25	31.250	156.250
3. yıl	156.250	0.25	39.062	195.312
4. yıl	195.312	0.25	48.828	244.140
5. yıl	244.140	0.25	61.035	305.175

Her yılın sonunda faizin anaparaya eklenip sonraki dönemde tekrar değerlenmesine dikkat edin. Tabloda her bir satırdaki dönemler için "faizlendirme sıklığı", "bileşik hale getirme", "bileşiklendirme dönemi", "bileşik dönem sayısı" gibi ifadeler kullanılır.

Basit Faiz İle Bileşik Faiz Arasındaki Farklar Nelerdir?

Özellik	Basit Faiz	Bileşik Faiz
Tanım	Anapara sabit kalır, vade bitiminde anaparaya eklenir.	Anapara + daha önce kazanılan faiz geliri, yeni anaparanız kabul edilir. Her dönemin sonunda alacağınız miktar artar.
Hesaplama	Faiz = Anapara x Faiz Oranı x Zaman	Her dönemin sonunda faiz getirisi anaparaya eklenir. Sonraki dönemde bu para üzerinden değerleme yapılır.
Büyüme Hızı	Doğrusal bir büyüme gösterir.	Üstel bir büyüme gösterir. Gittikçe daha hızlı büyür.
Uygulandığı Alanlar	Kısa vadeli kredilerde, mevduat hesapları gibi basit hesaplamalarda.	Uzun vadeli yatırımlar, kredi kartı borçları gibi faizin bileşik olarak işlediği durumlarda.
Avantajları	Hesaplaması kolaydır.	Daha yüksek getiri sağlar.
Dezavantajları	Uzun vadede daha düşük getiri sağlar.	Hesaplaması karmaşık olabilir. Bileşik faiz aracımızı kullanabilirsiniz.

Bileşik Faiz Nasıl Hesaplanır?

Bileşik Faiz Formülü:
A=P×(1+r/n)^n×t

sembollerin anlamları şöyledir:

• A: Faiz dahil toplam tutar
• P: Anapara (açılıştaki para)
• r: Yıllık faiz oranı (ondalık biçimde ifade edilir)
• n: Faizin kaç kez bileşik hale getirildiği (örneğin, yıllık = 1, altı aylık = 2, üç aylık = 4, aylık = 12, günlük = 365)
• t: Süre (yıl olarak)

Faizler konusunda karşılaşabileceğiniz bazı terimler:

Nominal faiz nedir?

Nominal faiz, paranın değerine etki eden enflasyondan gibi faktörlerden etkilenmeden kağıt üzerinde hesaplanan faizdir.

Reel faiz nedir?

Reel faiz, paranın enflasyonist değer kaybı çıkarıldıktan sonra elde edilen faize denir.
Basitçe şöyle örnekleyebiliriz. Enflasyon oranı %15, aynı dönemde mevduat getirimiz %10 ise paramız %5 değer kaybetmiş demektir. Reel faiz formülü şu şekildedir;

Reel faiz = (1 + Nominal Faiz) / (1 + Paranın Değer Kaybı) -1

Faize bağlı mevduat getirilerinin "Riski en düşük yatırım araçlarından" biri olduğunu unutmayın. Bileşik getiri asıl gücünü uzun vadeden alsa da enflasyonist bir ortamda faiz/enflasyon dengesinin iyi hesaplanması gerekir.